Ο Σύλλογος των Απανταχού Στρογγυλαίων ο «Άγιος Αθανάσιος» τιμά την 27η Μαρτίου του 1821 ως ημέρα μνήμης και εθνικής υπερηφάνειας της πρώτης και νικηφόρας μάχης του απελευθερωτικού αγώνα της Ελληνικής επανάστασης. Η εν λόγω ημέρα είναι ιδιαίτερης σημασίας για τους Στρογγυλαίους μιας και η συγκεκριμένη και καθοριστική μάχη του 1821 διεξήχθη στην περιοχή στενά Αγίου Αθανασίου στο Στρογγυλό Αρκαδίας απ̍ όπου και πήρε και τον ομώνυμο τίτλο η «Μάχη των στενών του Αγίου Αθανασίου».

Εικόνα από τη σήμανση του δρόμου που οδηγεί στο ιστορικό σημείο.


Υπάρχουν ποικίλες και εκτεταμένες περιγραφές για αυτή την μείζονος σημασίας μάχη στα ιστορικά αρχεία της Ελληνικής Επανάστασης, που αναφέρουν τα εξής:

Ενώ ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης μαζί με τους άλλους οπλαρχηγούς της Γορτυνίας πολιορκούσαν τους Οθωμανούς κατοίκους της Καρύταινας που είχαν ταμπουρωθεί στο κάστρο, ειδοποιήθηκε ότι και άλλοι Τούρκοι, μαζί με τα γυναικόπαιδά τους και μεγάλο αριθμό φορτηγών ζώων ετοιμάζονταν να περάσουν στην Τρίπολη.

Ένας συναγωνιστής φτάνει λαχανιασμένος ενώ είχε πιάσει στο γεφύρι της Καρύταινας έναν Τούρκο ταχυδρόμο σταλμένο με γράμμα που ειδοποιούσε «Αύριο ερχόμαστε». Το διαβάζει στον Κολοκοτρώνη και απαντά «Καλά, θα τους κάμω νοικοκυραίους». Πιάνει μια στενοτοπιά στον Αη Θανάση για να τους επιτεθεί από ψηλά την ώρα που περνούν ενώ ταυτόχρονα ειδοποιεί τους συμπολεμιστές του.


Ο Κολοκοτρώνης τους κτυπάει από μπροστά, οι Πλαπουταίοι, Φαναρίτες και Δημητσανίτες από το πλάϊ και τις πλάτες ενώ οι Ανδριτσανοί από πίσω. Οι άλλοι Τούρκοι από το κάστρο της Καρύταινας βγαίνουν να βοηθήσουν τους ομοεθνείς τους όμως τους κατατροπώνουν οι Έλληνες.

Χτυπημένοι από παντού οι Τούρκοι άλλοι σκοτώνονται ενώ άλλοι πνίγονται στον Αλφειό.

Αποτελεί ύψιστη τιμή για τους Στρογγυλαίους ότι αυτή η πρώτη εκ̍ παρατάξεως μάχη του Αγώνα με νικηφόρο έκβαση για τους Έλληνες, έλαβε χώρα στο χωριό μας ενώ το μνημείο που ορθώνεται στα στενά Αγίου Αθανασίου αποτελεί μια συνεχή υπενθύμιση του ηρωισμού και της αυτοθυσίας των προγόνων μας.

Αθήνα, 19/03/2018
Ο Πρόεδρος

Ιωάννης Γκιουμές


Ο Γραμματέας

Αντώνιος Καραγεωργίου

Βιβλιογραφία

Γενική ιστορία της ελληνικής επαναστάσεως. 1863. - Απομνημονεύματα του Κολοκοτρώνη, Διήγησις συμβάντων της Ελληνικής φυλής 1770-1836. 1901. - Απομνημονεύματα της Ελληνικής Επαναστάσεως υπό Φωτάκου πρώτου υπασπιστού του Θεοδώρου Κολοκοτρώνου. 1858. - Βίοι Πελοποννησίων ανδρών. 1888. – Το Λύκαιο όρος κατά την διαδρομή των αιώνων. 2005.